FSC Lublin – producent, bez którego Polska motoryzacja byłaby o wiele uboższa
FSC Lublin to wyjątkowa dla nas fabryka, która w przeszłości stworzyła takie samochody dostawcze jak Żuk FSC czy Lublin. Warto przypomnieć historię tego miejsca i wyprodukowanych tam pojazdów, które stanowią kawał polskiej motoryzacji.
FSC Lublin. Historia tej fabryki, która przetrwała wiele lat po zmianie ustroju, to niewątpliwie piękna i bogata karta w dziejach naszego kraju, nie tylko pod kątem motoryzacji. Przedsiębiorstwo stworzyło takie legendarne konstrukcje jak FSC Żuk czy późniejszy FS Lublin przywołuje wielu osobom dużo pięknych wspomnień. Tym bardziej zapraszamy na krótką wyprawę po naszej rodzimej historii. Przybliżymy kulisy powstania FSC Lublin, która później kilkakrotnie zmieniała nazwy i opiszemy bardziej szczegółowo najpopularniejsze konstrukcje. Nie zabraknie oczywiście ciekawostek, a wszystko to znajduje się w poniższym materiale. Zapraszamy do lektury.
FSC Lublin – historia
Fabryka Samochodów Ciężarowych Lublin (w skrócie FSC) i jej historia rozpoczyna się w 1948 r. dzięki porozumieniu PPS i PPR, aczkolwiek warto pamiętać, że budowa fabryki rozpoczęła się już w 1938 r. Niestety najazd Niemców i początek II wojny światowej nie pozwolił na rozwój przedsiębiorstwa. Niektórych wybór lokalizacji może zaskakiwać, lecz nie był on przypadkowy. Lublin miał być jednym z miast Centralnego Okręgu Przemysłowego. Ponadto w tym mieście produkowane już były nadwozia samochodowe w zakładach lotniczych Plage i Laśkiewicz. Budowa pozostałej hali, która służyła wówczas jako rozlewnia wódki, wystartowała w grudniu 1950 r. Oficjalne otwarcie nastąpiło 7 listopada 1951 r. Termin ten także nie był dziełem przypadku, ponieważ inauguracja rozpoczęła się w 34. rocznicę rewolucji październikowej. To właśnie wtedy z taśmy produkcyjnej zjechał samochód Lublin. Dokładnie Gaz 51 Lublin. Przydomek Lublin został użyty jako ukłon w kierunku miasta. Do końca roku wyprodukowano łącznie ponad 1000 egzemplarzy tego auta. Fabryka z czasem zaczynała się rozrastać. Powstawały nowe działy jak: kuźnia, odlewnia czy wydział kół i resorów co miało miejsce w 1959 r. Ten właśnie rok był jednak wyjątkowy z innego powodu.
Samochód dostawczy FSC Żuk
Tak, to właśnie w 1959 r. swój debiut ma samochód dostawczy FSC Żuk produkowany przez niemal kolejnych 40 lat. Pojazd nawiązywał do FSC Warszawa, ponieważ był wyposażony w takie same podzespoły jak podwozie czy silnik. Odpowiedzialni za konstrukcję byli trzej Polacy – Roman Skwarek, Stanisław Tański i Julian Kamiński. Auto FSC Żuk z miejsca zyskał na popularności, na co wpływ miała dość niska cena, co miało też przełożenie na kilka dość istotnych mankamentów, wśród których najczęściej się wymieniało: wąskie rozłożenie kół względem siebie, dużą awaryjność zawieszenia (szczególnie jej przedniej osi), wysoko ulokowany środek ciężkości oraz obecność ładunkowej skrzyni.
FSC Żuk – dane techniczne
Po licznych odezwach ze strony społeczeństwa udało się wprowadzić poprawki, jednak nastąpiło to dopiero pod koniec lat 70. Pierwsza wersja była oznaczona jako FSC Żuk A 03. Pod maską gościła jednostka napędowa o pojemności 2,1 l i generująca moc 50 KM. Masa pojazdu nie przekraczała 1400 kg. Kierowca miał do dyspozycji 3-stopniową manualną skrzynię biegów. Samochód Dostawczy FSC Żuk mógł rozpędzić się do 90 km/h oraz spalał w zależności od warunków i stylu jazdy od 10 do 16 l na 100 km. Z czasem wprowadzono coraz to większe innowacje, co przekładało się na kolejnych następców oraz wzrost produkcji.
Historia FSC Żuk dobiega końca
Już w 1976 r. mimo pokaźnych modyfikacji wprowadzonych w silniku, instalacji elektrycznej i nadwoziu samochód był uważany za przestarzały. Prowadzone były nawet rozmowy z amerykańskim koncernem General Motors w sprawie wykupu licencji. Negocjacje zakończyły się fiaskiem i tak produkcja FSC Żuk trwała jeszcze ponad 20 lat. Ostatecznie 13 lutego 1998 r., po zbudowaniu 587 500 egzemplarzy zakończono produkcję tego pojazdu. Jego następcą został inny samochód dostawczy – FS Lublin. Warto podkreślić, że samochód FSC Żuk był eksportowany do innych państw. Niektóre kierunki były dość oczywiste (Bułgaria, Czechosłowacja, Rumunia, Węgry, ZSRR) inne mniej, by nie napisać egzotyczne (Ekwador, Irak, Iran, Kuba, Turcja, Syria, Urugwaj).
FSC Lublin zmienia nazwę
W 1991 r. przedsiębiorstwo zmienia nazwę na Fabryka Samochodów w Lublinie. Niedługo potem na ulicach pojawia się samochód dostawczy Lublin 33. Ponadto w wyniku współpracy w formie joint-venture, fabryka rozpoczęła montaż samochodu osobowego Peugeot 405. W połowie lat 90. rozpoczęto kooperację z koreańskim koncernem Daewoo, dzięki czemu powstał podmiot Daewoo Motor Polska.
FS Lublin – samochód dostawczy
Samochód dostawczy Lublin 33 produkowany przez FS rozpoczął swoją historię 15 października 1993 r. Pojazd napędzała jednostka napędowa 4C90 o mocy 70 KM. Samochód był w późniejszych latach znany również pod innymi nazwami. Do czasów bankructwa Daewoo auto nazywało się Daewoo Lublin, a następnie Andoria Lublin, Intrall Lublin, DZT Pasagon czy w końcu Honker Van i Honker Cargo. W końcu, w 2013 r. po 20-letniej produkcji i kilkukrotnych zmianach nazewnictwa ten samochód dostawczy zakończył swój motoryzacyjny żywot bez oficjalnego następcy.
Współczesna historia FSC Lublin
Co prawda w latach 90. i w XXI wieku w firmie doszło do wielu zawirowań na szczeblu właścicielskim, przez co dochodziło do szeregu zmian w szyldzie przedsiębiorstwa, jednak postanowiliśmy w nagłówku pozostać przy nazewnictwie, od którego wszystko się zaczęło. Warto w tym miejscu wspomnieć o kilku istotnych wydarzeniach mających miejsce w tym okresie. W 1999 r. zaczęła się produkcja Daewoo Lublin 3. Nowy wiek, to też nowe porządku. W 2001 r. spółka ANDORIA SA z Andrychowa wydzierżawia infrastrukturę produkcyjną w zakresie wytwarzania samochodów. W 2005 r. swój debiut ma Lublin 3 Mi, zaś rok później z fabryki wyjeżdża terenowy Honker. W tym samym roku do głosu zaczyna dochodzić INTRALL Polska Sp. z o.o., by zaledwie rok później ogłosić upadłość tego podmiotu. W końcu po licznych perturbacjach w 2012 r. w logo przedsiębiorstwa znajdowała się nazwa Fabryka Samochodów Honker Sp. z o.o. i to właśnie ten szyld zdobił kolejne samochody dostawcze i terenowe.